Een duurzame toekomst maken: lessen uit twaalf visies
Gedurende 2025 lieten verschillende auteurs op Duurzaamnieuws.nl zien hoe we concrete stappen kunnen zetten naar een samenleving waarin duurzaamheid écht centraal staat. Elk deel draagt bij aan één groot verhaal, met een methode om richting te geven, een politiek die het sociale weefsel herstelt, een economie die opnieuw wordt ingericht rond planetaire grenzen en rechtvaardigheid, en een voedselsysteem dat wordt verankerd in lokale gemeenschappen. We zetten de bijdragen nog eens op een rij en groeperen de speerpunten in de aanpak. Daar laten we vervolgens een backcast op los, als voorbeeld. Er ontstaat een pad, maar daarmee zijn we er nog niet. Want de toekomst valt altijd anders uit dan we vooraf kunnen bedenken. We gaan dus door met toekomstdenken in 2026, vanuit dit startpunt.
Methoden om de transitie te sturen
Niko Roorda en Gert-Jan Cobelens gaan voor betere planning van de toekomstdoelen. Roorda stelt dat korte-termijnchecklists, zoals de SDG’s, niet voldoende zijn omdat ze bestaande structuren ongemoeid laten. Hij pleit voor “intrinsieke duurzaamheid” als eindbestemming en backcasting als methode: begin bij de wereld die onze achterkleinkinderen willen, en werk terug naar nu. Dat betekent nieuwe lange-termijndoelen (ISG’s) en het inbouwen van duurzaamheid in wetenschap, onderwijs, bedrijfsleven en politiek. Cobelens pleit voor een aanpak die ongewenste neveneffecten vooraf verkent en voorkomt, met zogenoemd yellow teaming, zodat lasten niet langer bij milieu en kwetsbare groepen belanden.
[....]